Hedefe yönelik kemoterapi özellikle son zamanlarda kullandığımız bir tedavi yöntemi.
Akciğer kanseri 1 tane değil, pek çok alt tipi var. Bunların içerisinde, özellikle tüm dünyada ve ülkemizde son 10 yılda en çok görülen adeno kanser tipi öne çıkmakta.
Adeno kanserde sürücü mutasyonları var. Kanserin birinci hücresi ile onuncu hücresi, bininci hücresi, bir milyonuncu hücresi aynı değil. Hücre yapısı sürekli olarak değişiyor ve mutasyona/diferansiyasyon uğruyor.
Biz bu bilgileri elde edersek, tümörün nelerden etkilendiğini bulursak; o tümörün içerisine hangi ilaçların girebileceğini bilebiliriz. Bu nedenle almış olduğumuz biyopsiyi hedefe yönelik tedavi uygulanabilir mi diye moleküler ve genetik testlerden geçiyoruz.
Özellikle EGFR, ALK, RAS, BiRAF gibi bazı testler yapıyoruz. Bu şekilde bu sürücü mutasyonlarının bu reseptörlere ve ilaçlara hassas olup olmadığını görebiliyoruz. Hassas ise özellikle “Trozin Kinaz İnhibitörü” denilen ilaçlar verebiliyoruz.
Bunun önemi şu; bu ayrıştırmayı yapmadığımız takdirde bir kemoterapi ilacı verdiğimizde, kemoterapi hızlı bölünen hücrelerin tümünü öldürüyor… Dolayısıyla kemoterapi ilacı bu dost (sağlam) hücredir, bu kanser hücresidir demiyor. Örneğin hızlı bölünen tüm hücreleri öldürürken kan hücrelerini de öldürüyor. Dolayısıyla kansızlık ya da kandaki mikroplarla savaşan hücrelerin sayısında da azalma oluyor. Kısaca hastalar üzerinde istenmeyen pek çok yan etkisi oluyor.
Fakat biraz önce bahsettiğim testler yapılırsa, bu reseptörlere hassas gelirse ve biz o testlere uygun ilaçlar verirsek sadece tümör hücrelerini öldürüyor. Sadece tümör hücrelerini öldürdüğü için hem daha etkili oluyor hem de yan etkisi daha az oluyor. Bu tedaviye kısaca hedefe yönelik tedavi deniliyor.
KANSER EVRELENMESİ
Kanser evrelemesi, hastalığın yaygınlığını öğrenmek, tedavi planı yapmak ve sağ kalım ile ilgili öngörüde bulunmak için yapılır.
3 temel kriter değerlendirmeler yapılır. Bunlar T, N, M kriterleridir.
“T” Durumu: Tümörün büyüklüğü, yerleşimi ve işgal ettiği dokulara göre yapılır. Buna göre T1a, T1b, T1c, T2a, T2b, T3, T4 olarak derecelendirilir.
“N” Durumu: Lenf bezlerine yayılım (N1,N2,N3) değerlendirilir.
“M” Durumu: Uzak bölgelere ya
yılması değerlendirilir (M1a, M1b, M1c).